Σύμφωνο συμβίωσης & Κληρονομικά δικαιώματα
Όλο και περισσότεροι επιλέγουν τη σύναψη του συμφώνου συμβίωσης, μιας συμφωνίας που δίνει άλλες διαστάσεις στο θεσμό της οικογένειας. Πώς το σύμφωνο συμβίωσης καθορίζει τα κληρονομικά δικαιώματα των συντρόφων που προχωρούν στη σύναψή του;
Τι ορίζεται ως σύμφωνο συμβίωσης;
Το σύμφωνο συμβίωσης επιλέγεται όλο και συχνότερα από τους Έλληνες πολίτες ως μέσο επισημοποίησης της σχέσης τους. Πρόκειται για μια συμφωνία μέσω της οποίας ορίζουν τη συμβίωσή τους άτομα ανεξαρτήτου φύλου.
Οι όροι της συμβίωσης αναφέρονται σε ένα συμβολαιογραφικό έγγραφο, το οποίο υπογράφεται από τους δύο συμβαλλόμενους ενώπιον του συμβολαιογράφου. Ως προς την ισχύ του έχει την ίδια ισχύ με αυτή του γάμου και διαφέρει μόνο ως προς τον τρόπο σύναψης. Η έναρξη της ισχύς του συμφώνου ξεκινά με την υποβολή του στο Ληξιαρχείο.
Ποια είναι τα κληρονομικά δικαιώματα των συζύγων που έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης;
Το σύμφωνο συμβίωσης, όπως προαναφέθηκε, έχει ισχύ γάμου. Επομένως, τα κληρονομικά δικαιώματα των συμβίων είναι ίδια με αυτά των ατόμων που έχουν παντρευτεί με πολιτικό ή θρησκευτικό γάμο. Το κληρονομικό δικαίωμα του επιζώντος συντρόφου καθορίζεται σύμφωνα με το άρθρο 8 του Ν. 4356/2015.
Έτσι, σε περιπτώσεις όπου ο θανών δεν άφησε διαθήκη, τότε ο συμβίος που επιζεί μπορεί να λάβει το ¼ της κληρονομιάς. Αυτό ισχύει σε περιπτώσεις όπου ο σύντροφος συντρέχει ως κληρονόμος με τους συγγενείς της πρώτης τάξης.
Από την άλλη, εάν ο σύντροφος συντρέχει με κληρονόμους άλλων τάξεων (π.χ. αδέλφια, γονείς θανόντος), τότε λαμβάνει το ½ της κληρονομιάς. Τέλος, υπάρχουν περιπτώσεις όπου ο θανών δεν έχει καθόλου συγγενείς. Σε αυτήν την περίπτωση ο επιζών λαμβάνει όλη την περιουσία και καλείται ως μοναδικός εξ αδιαθέτου κληρονόμος.
Σύμφωνο συμβίωσης και κληρονομικά δικαιώματα: Επηρεάζει τα κληρονομικά δικαιώματα η ύπαρξη τέκνων;
Ο διαμοιρασμός της περιουσίας του θανόντος εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την ύπαρξη τέκνων. Σύμφωνα με τον Αστικό Κώδικα τα τέκνα που έχουν αποκτηθεί κατά τη διάρκεια του συμφώνου ή εντός τριακοσίων ημερών από τη λύση του κληρονομούν κατ’ ισομοιρία τα ¾ της κληρονομιαίας περιουσίας (Άρθρο 1820 Α.Κ.). Ανάλογα με τον αριθμό τον τέκνων πραγματοποιείται και ο διαμοιρασμός της περιουσίας, καθώς δεν είναι εφικτό να μείνει χωρίς κληρονομιαία περιουσία ένα τέκνο.
Μπορούν να ρυθμιστούν με διαφορετικό τρόπο τα κληρονομικά ζητήματα των δύο συντρόφων μέσω του συμφώνου συμβίωσης;
Κατά τη σύναψη του συμφώνου συμβίωσης ο κάθε συμβαλλόμενος μπορεί να παραιτηθεί από το δικαίωμά του στη νόμιμη μοίρα.
Ως νόμιμη μοίρα ορίζεται το 50% της εξ αδιαθέτου μερίδας της κληρονομιάς. Τα πρόσωπα που δικαιούνται νόμιμη μοίρα της κληρονομιάς είναι τα παιδιά του, ο επιζών σύζυγος του κληρονομούμενου και οι γονείς του.
Η παραίτηση από το δικαίωμα στη νόμιμη μοίρα συμβαίνει όταν και τα δύο μέρη που υπογράφουν το σύμφωνο επιθυμούν την περιουσιακή τους αυτοτέλεια. Σε αυτή την περίπτωση ρυθμίζεται διαφορετικά η κληρονομική διαδοχή, με όρους που αναγράφονται εντός του συμφώνου συμβίωσης.
Για περισσότερες πληροφορίες, η Δικηγόρος-Διαμεσολαβήτρια Παρασκευή Βασιλοπούλου βρίσκεται στη διάθεσή σας. Η έμπειρη δικηγόρος επιδιώκει τη συνεχή ενημέρωσή της σχετικά με τις αλλαγές της νομοθεσίας και του Οικογενειακού Δικαίου. Επικοινωνήστε με το δικηγορικό μας γραφείο για να μάθετε περισσότερα σχετικά με το σύμφωνο συμβίωσης και τα κληρονομικά δικαιώματα.