Αποδοχή κληρονομιάς χωρίς διαθήκη: Τι ισχύει ως προς το νομικό πλαίσιο;
Η αποδοχή κληρονομιάς χωρίς διαθήκη, γνωστή ως κληρονομική διαδοχή εξ αδιαθέτου, αποτελεί τη διαδικασία κατά την οποία η περιουσία του αποβιώσαντος μεταβιβάζεται στους πλησιέστερους συγγενείς του, σύμφωνα με τις διατάξεις του ελληνικού κληρονομικού δικαίου. Η διαδικασία αυτή διέπεται από τον Αστικό Κώδικα (άρθρα 1710 επ.) και απαιτεί συγκεκριμένες ενέργειες για τη μεταβίβαση της κληρονομιαίας περιουσίας στους νόμιμους δικαιούχους. Για να ολοκληρωθεί η όλη διαδικασία με επιτυχία και χωρίς να υπάρξουν κωλύματα ή περιττές καθυστερήσεις, η συμβολή ενός έμπειρου δικηγόρου καθίσταται αναγκαία.
Αποδοχή κληρονομιάς χωρίς διαθήκη: Τι ισχύει ως προς τις διατάξεις του νόμου
Όταν ο κληρονομούμενος δεν έχει αφήσει έγκυρη διαθήκη, οι κληρονόμοι καλούνται με βάση τις διατάξεις του νόμου κατά τις εξής έξι τάξεις:
- Πρώτη τάξη: Περιλαμβάνει τα τέκνα του αποβιώσαντος, τα οποία κληρονομούν εξίσου. Αν κάποιο τέκνο έχει αποβιώσει, η θέση του καταλαμβάνεται από τα τέκνα του (εγγόνια του θανόντος). Ο επιζών σύζυγος κληρονομεί το 1/4 της περιουσίας.
- Δεύτερη τάξη: Αν δεν υπάρχουν κατιόντες, κληρονομούν οι γονείς, τα αδέλφια του θανόντος και, εφόσον έχουν αποβιώσει, τα τέκνα και εγγόνια αυτών (ανίψια και εγγόνια αδελφών). Ο επιζών σύζυγος κληρονομεί το 1/2 της περιουσίας.
- Τρίτη τάξη: Εάν δεν υπάρχουν οι ανωτέρω κληρονόμοι, καλούνται οι παππούδες και οι γιαγιάδες του θανόντος, καθώς και οι θείοι και τα εξαδέλφια του. Ο επιζών σύζυγος λαμβάνει το 1/2 της περιουσίας.
- Τέταρτη τάξη: Αν δεν υπάρχουν κληρονόμοι προηγούμενων τάξεων, καλούνται οι προπαππούδες και οι προγιαγιάδες του θανόντος.
- Πέμπτη τάξη: Αν δεν υπάρχουν συγγενείς των προηγούμενων τάξεων, ο επιζών σύζυγος καθίσταται ο μοναδικός κληρονόμος.
- Έκτη τάξη: Αν δεν υπάρχουν κληρονόμοι ούτε σύζυγος, το Δημόσιο καθίσταται ο κληρονόμος της περιουσίας του αποβιώσαντος.
Διαδικασία αποδοχής κληρονομιάς
Η αποδοχή κληρονομιάς μπορεί να πραγματοποιηθεί ρητώς ή σιωπηρώς:
- Ρητή αποδοχή: Συντάσσεται συμβολαιογραφική πράξη αποδοχής κληρονομιάς, η οποία υποβάλλεται προς μεταγραφή στο αρμόδιο Υποθηκοφυλακείο ή Κτηματολογικό Γραφείο.
- Σιωπηρή αποδοχή: Συντελείται όταν ο κληρονόμος προβαίνει σε ενέργειες που υποδηλώνουν αποδοχή, όπως η διαχείριση της περιουσίας ή η καταβολή φόρων και οφειλών.
Νομικές υποχρεώσεις και γραφειοκρατικές διαδικασίες που αφορούν την αποδοχή κληρονομιάς είτε με είτε χωρίς διαθήκη
Η αποδοχή κληρονομιάς είτε με είτε χωρίς διαθήκη περιλαμβάνει:
- Δήλωση θανάτου στην αρμόδια Δ.Ο.Υ.
- Εάν υπάρχει διαθήκη, κατάθεσή της στο αρμόδιο Πρωτοδικείο.
- Εάν οι κληρονόμοι επιθυμούν αποποίηση, δήλωσή της εντός τεσσάρων (4) μηνών στο στο αρμόδιο Πρωτοδικείο.
- Υποβολή δήλωσης φόρου κληρονομιάς στην αρμόδια Δ.Ο.Υ.
- Σύνταξη συμβολαιογραφικής πράξης αποδοχής και μεταγραφή της.
- Υποβολή δήλωσης Ε9 στη φορολογική αρχή για την καταχώριση των κληρονομιαίων ακινήτων.
Φορολόγηση κληρονομιάς
Ο φόρος κληρονομιάς υπολογίζεται βάσει της αξίας της περιουσίας και της συγγενικής σχέσης μεταξύ του κληρονόμου και του θανόντος. Οι φορολογικές κλίμακες καθορίζονται από τον Κώδικα Φορολογίας Κληρονομιών και διαφοροποιούνται αναλόγως της τάξης κληρονόμων.
Γενικά, η αποδοχή κληρονομιάς χωρίς διαθήκη αποτελεί μια σύνθετη νομική διαδικασία που απαιτεί συμμόρφωση με τις ισχύουσες διατάξεις του Αστικού Κώδικα και των φορολογικών νόμων. Προκειμένου να διασφαλιστεί η ορθή ολοκλήρωση της διαδικασίας, είναι απαραίτητη η συμβολή έμπειρου νομικού συμβούλου, ώστε να αποτραπούν νομικά και φορολογικά ζητήματα που ενδέχεται να προκύψουν. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την αποδοχή κληρονομιάς, τη διαδικασία και τα απαιτούμενα για την ορθή ολοκλήρωσή της, η Δικηγόρος στο Αιγάλεω Παρασκευή Βασιλοπούλου βρίσκεται στη διάθεση κάθε ενδιαφερόμενου. Η ενασχόλησή της με το Κληρονομικό Δίκαιο την καθιστά την πλέον κατάλληλη για να κατευθύνει κατάλληλα κάθε πελάτη σχετικά με κληρονομικά ζητήματα.