Αποποίηση κληρονομιάς

Όταν ο κληρονομούμενος αποβιώσει, οι κληρονόμοι του (είτε αυτοί που αναφέρονται στη διαθήκη, είτε εξ ’αδιαθέτου) αποκτούν αυτοδίκαια την κληρονομιά, χωρίς να προβούν σε κάποια ενέργεια. Όμως, δεν αποδέχονται όλοι οι κληρονόμοι σε όλες τις περιπτώσεις την κληρονομιά. Η άρνηση των κληρονόμων αυτή αποδίδεται νομικά ως αποποίηση κληρονομιάς.

Τι ορίζεται ως αποποίηση κληρονομιάς;

Όταν η κληρονομία που έχει επαχθεί σε έναν κληρονόμο από διαθήκη ή εξ αδιαθέτου είναι κατάχρεη, τότε ο κληρονόμος μπορεί να μην την δεχθεί, δηλαδή να την αποποιηθεί. Επομένως, ως αποποίηση κληρονομιάς ορίζεται η δήλωση ενός κληρονόμου ότι δεν επιθυμεί να αποκτήσει την περιουσία του θανόντος. Σε αυτό το σημείο είναι χρήσιμο να αναφερθεί ότι η αποποίηση αφορά την κληρονομιά στο σύνολό της και όχι μέρος αυτής.

Αποποίηση κληρονομιάς: Σε πόσο χρονικό διάστημα πρέπει να προβεί ο κληρονόμος στη δήλωση αποποίησης;

Όπως προαναφέρθηκε, μετά τον θάνατο του κληρονομούμενου η περιουσία του «περνά» αυτόματα στους κληρονόμους του. Βάσει νόμου, ο κληρονόμος που ζει στην Ελλάδα έχει τέσσερις μήνες προθεσμία να καταθέσει τη δήλωση αποποίησης κληρονομιάς στο αρμόδιο Ειρηνοδικείο.

Η προθεσμία κατάθεσης της δήλωσης αποποίησης ξεκινά από την ημέρα θανάτου του κληρονομούμενου ή από τη μέρα που γνωστοποιήθηκε στον κληρονόμο, αν δεν υπάρχει διαθήκη. Σε περιπτώσεις που υπάρχει διαθήκη, η αποποίηση πρέπει να γίνει μέσα στο διάστημα τεσσάρων μηνών από τη δημοσίευση της διαθήκης. Αρμόδιο Ειρηνοδικείο θεωρείται ο τόπος κατοικίας του θανόντος κληρονομούμενου πριν αποβιώσει. Όσοι εκ των κληρονόμων διαμένουν στο εξωτερικό έχουν περισσότερο χρονικό διάστημα για τη δήλωση αποποίησης στη διάθεσή τους, αφού η δήλωση πρέπει να γίνει εντός δώδεκα μηνών. Εάν και εφόσον παρέλθουν οι παραπάνω προθεσμίες χωρίς ο κληρονόμος να προβεί σε κάποια ενέργεια, τότε θεωρείται ότι αποδέχεται την κληρονομιά (πλασματική αποδοχή κληρονομιάς).

Αποποίηση κληρονομιάς από ανήλικο τέκνο

Σε περιπτώσεις όπου ένα ανήλικο τέκνο είναι ο κληρονόμος μιας επαχθούς περιουσίας, η διαδικασία διαφοροποιείται ελαφρώς. Πιο συγκεκριμένα, απαιτείται δικαστική απόφαση, η οποία θα επιτρέπει στους γονείς του να αποποιηθούν την κληρονομιά για λογαριασμό του. Μόλις κατατεθεί η αίτηση, ορίζεται δικάσιμος ημερομηνία. Οι γονείς του ανήλικου παρουσιάζονται στο δικαστήριο και δηλώνουν ότι η αποποίηση της κληρονομιάς είναι η καλύτερη επιλογή για το τέκνο τους. Τέλος, όπως και στην περίπτωση των ενηλίκων, το χρονικό διάστημα για τη δήλωση αποποίησης είναι τέσσερις μήνες.

Ποια δικαιολογητικά απαιτούνται;

Για να προβεί κάποιος σε αποποίηση κληρονομιάς θα πρέπει να έχει συγκεντρώσει τα κάτωθι δικαιολογητικά:

• Δελτίο αστυνομικής ταυτότητας
• Ληξιαρχική πράξη θανάτου
• Πιστοποιητικό πλησιέστερων συγγενών
• Πιστοποιητικό περί δημοσίευσης ή μη δημοσίευσης διαθήκης
• Πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης (προαιρετικά)

Τέλος, σε περιπτώσεις όπου η αποποίηση πραγματοποιείται με αντιπρόσωπο, στα απαραίτητα δικαιολογητικά πρέπει να προστεθεί και το έγγραφο παροχής ειδικής πληρεξουσιότητας.

Διαδικασία αποποίησης κληρονομιάς

Η διαδικασία αποποίησης είναι ολιγόλεπτη και αποτελείται από τα παρακάτω στάδια:

1. Αυτοπρόσωπη εμφάνιση του κληρονόμου/των κληρονόμων (ή του ασκούντος τη γονική μέριμνα σε περιπτώσεις ανήλικου τέκνου) στο Ειρηνοδικείο
2. Κατάθεση δικαιολογητικών
3. Έλεγχος δικαιολογητικών
4. Σύνταξη δήλωσης αποποίησης της κληρονομιάς και υπογραφή της από τον κληρονόμο
5. Καταχώρηση της δήλωσης στα βιβλία του Ειρηνοδικείου, καθώς και στο Εθνικό Πληροφοριακό Σύστημα Πολιτικής Δικαιοσύνης
6. Χορήγηση αντιγράφου της δήλωσης αποποίησης στον/στους κληρονόμους ή στους πληρεξούσιούς του.

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την αποποίηση κληρονομιάς, η Δικηγόρος-Διαμεσολαβήτρια Παρασκευή Βασιλοπούλου βρίσκεται στη διάθεσή σας. Η έμπειρη δικηγόρος επιδιώκει τη συνεχή ενημέρωσή της σχετικά με τις αλλαγές της νομοθεσίας και της νομολογίας. Η συχνή ενασχόλησή της με θέματα του Αστικού Δικαίου την καθιστούν την πλέον κατάλληλη για να σας κατευθύνει σχετικά με τη διαδικασία αποποίησης κληρονομιάς.  Επικοινωνήστε με το δικηγορικό μας γραφείο για να μάθετε περισσότερα σχετικά με την αποποίηση κληρονομιάς.