Επιμέλεια παιδιών μετά το διαζύγιο

Η επιμέλεια των παιδιών μετά το διαζύγιο είναι ένα εξαιρετικά πολύπλοκο ζήτημα και απαιτεί λεπτούς χειρισμούς. Πρόκειται για ένα ζήτημα ικανό να προκαλέσει εντάσεις μεταξύ των συζύγων. Η διεκδίκηση της επιμέλειας των τέκνων κατόπιν διαζυγίου κατ’ αντιδικία είναι ψυχοφθόρα για τους γονείς και το τέκνο. Σε αυτή την περίπτωση, η νομοθεσία στοχεύει στην ανάθεση της γονικής μέριμνας κατά το συμφέρον του τέκνου. Η επιμέλεια των παιδιών αποτελεί ίσως το πιο σημαντικό σημείο της διαδικασίας του διαζυγίου. Αν και το συμφέρον του τέκνου αποτελεί μια αόριστη νομική έννοια, έχει μεγάλη ισχύ αφού προστατεύεται από διεθνής κανόνες δικαίου (άρθρα 3 και 9 της Διεθνούς Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού).

Τι ορίζεται ως γονική μέριμνα και τι ως επιμέλεια τέκνου;

Η επιμέλεια του τέκνου αποτελεί περιεχόμενο της γονικής μέριμνας και ίσως το βασικότερο πυλώνα της. Η γονική μέριμνα στην ολότητά της ορίζεται ως το σύνολο των δικαιωμάτων και των υποχρεώσεων του γονέα σε σχέση με το τέκνο του. Πιο συγκεκριμένα, η γονική μέριμνα περιλαμβάνει:

• Τη διοίκηση της περιουσίας του τέκνου
• Την εκπροσώπηση του τέκνου σε οποιαδήποτε υπόθεση ή δικαιοπραξία αφορά το ίδιο ή την περιουσία του
• Την επιμέλεια του τέκνου

Ως επιμέλεια τέκνου( ή και τέκνων) ορίζεται η ανατροφή, η επίβλεψη και η εκπαίδευση, καθώς και ο καθορισμός του τόπου κατοικίας του τέκνου μετά την έκδοση διαζυγίου.

Ποιος αποφασίζει για την επιμέλεια των παιδιών μετά το διαζύγιο;

Η ρύθμιση της επιμέλειας του τέκνου (ή τέκνων) κατόπιν έκδοσης του διαζυγίου πραγματοποιείται από το Μονομελές Πρωτοδικείο. Το δικαστήριο οφείλει να αποφασίζει με γνώμονα την ισότητα των γονέων, χωρίς να προβαίνει σε διακρίσεις σχετικές με το φύλο, το θρήσκευμα, κ.ά. Τα κριτήρια πάνω στα οποία στηρίζεται το δικαστήριο προς την έκδοση απόφασης είναι τα κάτωθι:

• Καταλληλόλητα των γονέων για την άσκηση του γονικού λειτουργήματος
• Επάγγελμα γονέων
• Τυχόν αδυναμία άσκησης επιμέλειας ενός εκ των δύο γονέων λόγω συγκεκριμένων λόγων(π.χ. παρατεταμένη διαμονή στο εξωτερικό, φυλάκιση, μακροχρόνια νοσηλεία κ.ά.)
• Πνευματική ανάπτυξη και δράση των γονέων στο κοινωνικό σύνολο
• Συνθήκες διαβίωσης των γονέων

Ένας ακόμη παράγοντας βαρύνουσας σημασίας για την απόφαση του δικαστηρίου είναι ο τυχόν ιδιαίτερος δεσμός  προς έναν από τους γονείς. Επίσης, μπορεί να ληφθούν υπόψιν επιπλέον κριτήρια όπως:

• Ηλικία του τέκνου
• Απόσταση της κατοικίας του τέκνου από το σχολείο του
• Σχέση του τέκνου με τα αδέρφια του εάν υπάρχουν κ.ά.

Πώς ορίζεται η επιμέλεια των παιδιών μετά το διαζύγιο σύμφωνα με τη νέα νομοθεσία;

Σύμφωνα με τη νέα νομοθεσία το Οικογενειακό Δίκαιο γίνεται πιο παιδοκεντρικό. Ορίζεται λοιπόν, εκτός κάποιων εξαιρέσεων, η συνεπιμέλεια βάσει του νόμου 4800/2021. Βάσει της νομικής αυτής διάταξης «μεταβολή του τόπου διαμονής του τέκνου, που επιδρά ουσιωδώς στο δικαίωμα επικοινωνίας του γονέα με τον οποίο δεν διαμένει το τέκνο, απαιτεί προηγούμενη συμφωνία των γονέων ή προηγούμενη οριστική δικαστική απόφαση μετά από αίτημα οποιουδήποτε από τους γονείς. Το δικαστήριο μπορεί να διατάξει κάθε πρόσφορο μέσο.»

Ο γονέας που έχει την επιμέλεια του παιδιού σύμφωνα με τη δικαστική απόφαση δεν μπορεί να αποφασίζει αυθαίρετα για σημαντικά θέματα που αφορούν το παιδί, χωρίς τη σύμφωνη γνώμη του έτερου γονέα. Επιπροσθέτως, πραγματοποιούνται αλλαγές και σχετικά με τον τόπο διαμονής του παιδιού. Έτσι, η κατοικία του τέκνου μπορεί να προσδιοριστεί είτε κατόπιν συμφωνίας των δύο συζύγων ή με δικαστική απόφαση, έτσι ώστε να μην στερείται κανείς την επικοινωνία του με το τέκνο.

Η νομοθεσία σε καμία περίπτωση δεν στοχεύει στον περιορισμό του γονέα που έχει την επιμέλεια. Απλώς, όταν αυτό καταστεί αναγκαίο, θα πρέπει να έχει την έγκριση του/της συζύγου για αυτή τη μετακίνηση. Σε αυτό το σημείο πρέπει να αναφερθεί ότι ο νόμος αφορά την μετακίνηση σε άλλο νομό ή σε άλλη χώρα και όχι τη μετακίνηση σε άλλη συνοικία.

Η Δικηγόρος-Διαμεσολαβήτρια Παρασκευή Βασιλοπούλου διακρίνεται από μεγάλη εμπειρία στα νομικά ζητήματα που σχετίζονται με το Οικογενειακό Δίκαιο, αφού αποτελεί έναν από τους βασικότερους τομείς ενασχόλησής της. Η δικηγόρος χειρίζεται την κάθε υπόθεση εξατομικευμένα και  με απόλυτη εχεμύθεια. Επικοινωνήστε  μαζί μας για οποιαδήποτε απορία ή διευκρίνιση σχετική με την επιμέλεια των παιδιών μετά το διαζύγιο.