Σύνταξη και προσβολή διαθηκών

Η σύνταξη διαθήκης είναι ένα ζήτημα το οποίο απασχολεί αρκετούς ανθρώπους- ειδικά ηλικιωμένους- που θέλουν να προνοήσουν για τη διασφάλιση των δικών τους συμφερόντων, αλλά και των συγγενών τους. Όμως, συχνά υπάρχουν προστριβές ανάμεσα στους κληρονόμους. Έτσι, η σύνταξη και η προσβολή διαθηκών είναι ένα από τα συχνότερα ζητήματα που απασχολούν τους νομικούς.

 Τι είναι η διαθήκη;

Η διαθήκη είναι ένα έγγραφο το οποίο ρυθμίζει σε ποιους και με ποιον τρόπο θα μοιραστεί η περιουσία ενός ατόμου μετά τον θάνατό του.  Η διαθήκη συντάσσεται αυτοπροσώπως από το άτομο σύμφωνα με ορισμένους τύπους και μπορεί να ανακληθεί ελεύθερα οποιαδήποτε στιγμή από το άτομο. Τα αποτελέσματα της διαθήκης παράγονται αυστηρά μετά τον θάνατο του διαθέτη. Τέλος, μια διαθήκη μπορεί να είναι έγκυρη μόνο όταν έχει συνταχθεί σύμφωνα με έναν από τους τακτικούς τύπους σύνταξης διαθήκης, όπως ορίζονται από τον Αστικό Κώδικα.

Τύποι σύνταξης διαθήκης

Οι τύποι κατά τους οποίους μπορεί να συνταχθεί μια διαθήκη είναι τρεις, η ιδιόγραφη, η δημόσια και η μυστική διαθήκη.

Ιδιόγραφη διαθήκη

Όπως προδίδει και το όνομά της, την ιδιόγραφη διαθήκη μπορεί να τη συντάξει ο ίδιος ο διαθέτης μόνος του. Όμως, εξαιτίας του γεγονότος ότι μπορεί να δημιουργηθεί με απλό τρόπο πρέπει να φέρει ορισμένα χαρακτηριστικά για να θεωρηθεί έγκυρη. Ειδικότερα, θα πρέπει να αναφέρει το πλήρες ονοματεπώνυμο του διαθέτη, την ημερομηνία σύνταξής της, τα αντικείμενα που θα κληρονομηθούν και τέλος, την πλήρη υπογραφή του.

Επίσης, μπορεί να προσαρμοστεί ανά πάσα στιγμή ανέξοδα. Σε αυτό το σημείο είναι σκόπιμο να αναφερθεί ότι σε αυτή την περίπτωση, ο διαθέτης πρέπει να συμβουλευτεί έναν δικηγόρο, γιατί προβαίνει αυθαίρετα σε αλλαγές, οι οποίες δεν μπορούν να εφαρμοστούν στην πράξη. Η ιδιόχειρη διαθήκη μπορεί να φυλαχθεί από το ίδιο το άτομο ή από κάποιον τρίτο, όπως ένας δικηγόρος ή ένας συμβολαιογράφος.

Δημόσια διαθήκη

Η δημόσια διαθήκη συντάσσεται ενώπιον τριών μαρτύρων και ενός συμβολαιογράφου ή δύο συμβολαιογράφων και ενός μάρτυρα. Σε αυτή την περίπτωση ο διαθέτης αναφέρει προφορικά τη βούλησή του. Έτσι, ο συμβολαιογράφος συντάσσει πρακτικό στο οποίο αναφέρονται τα στοιχεία του διαθέτη, του συμβολαιογράφου / συμβολαιογράφων και των μαρτύρων. Επιπροσθέτως, στο πρακτικό αναγράφονται ο τόπος και ο χρόνος σύνταξης και η βούληση του διαθέτη. Σε αυτή την περίπτωση, εκμηδενίζονται πιθανότητες λαθών, αφού η διαθήκη συντάσσεται από κάποιον ειδικό. Έτσι, μειώνονται οι πιθανότητες αμφισβήτησής της στο μέλλον.

Μυστική διαθήκη

Στην περίπτωση της μυστικής διαθήκης, ο διαθέτης γράφει μόνος του τη διαθήκη και στη συνέχεια την παραδίδει στον συμβολαιογράφο μέσα σε σφραγισμένο φάκελο. Στη συνέχεια, ανακοινώνει μπροστά στον συμβολαιογράφο και δύο μάρτυρες ότι αυτός ο φάκελος εμπεριέχει τη διαθήκη του. Ο συμβολαιογράφος γράφει πάνω στον σφραγισμένο φάκελο το ονοματεπώνυμο του διαθέτη και την ημερομηνία. Τέλος, ο φάκελος υπογράφεται από τον συμβολαιογράφο, τον διαθέτη και τους μάρτυρες. Η διαθήκη αυτή έρχεται στο φως μετά τον θάνατο του διαθέτη.

Σύνταξη και προσβολή διαθηκών: Σε ποιες περιπτώσεις γίνεται προσβολή μιας διαθήκης;

Η σύνταξη διαθηκών πρέπει να γίνεται πολύ προσεκτικά, γιατί μπορεί να γίνει προσβολή τους. Η προσβολή διαθηκών συνήθως γίνεται από τους κληρονόμους, οι οποίοι μπορεί να αμφισβητήσουν την εγκυρότητά της. Έτσι, ανάλογα με τους τύπους διαθήκης που προαναφέρθηκαν, υπάρχουν διάφοροι λόγοι που οδηγούν στην προσβολή τους. Οι λόγοι αυτοί μπορεί να σχετίζονται είτε με το περιεχόμενό της, είτε με την ικανότητα σύνταξής της. Πιο συγκεκριμένα, μια διαθήκη θεωρείται μη έγκυρη:

  • Όταν αμφισβητούνται η γνησιότητα υπογραφής ή ο γραφικός χαρακτήρας του διαθέτη
  • Σε περιπτώσεις που ο διαθέτης θεωρείτο ανίκανος να συντάξει τη διαθήκη του (π.χ. δε γνώριζε ανάγνωση και γραφή, δεν είχε σώας τας φρένας)
  • Όταν η διαθήκη δεν έχει συνταχθεί σύμφωνα με τις νόμιμες διατυπώσεις (π.χ. σύνταξη δημόσιας διαθήκης απουσία μαρτύρων)
  • Σε περιπτώσεις που ο διαθέτης αφήνει όλη την περιουσία σε τρίτους, παραβλέποντας τους κληρονόμους πρώτης τάξεως

Η σύνταξη διαθήκης είναι μια διαδικασία κατά την οποία οι κατευθυντήριες γραμμές από κάποιον έμπειρο δικηγόρο είναι απαραίτητες. Η Δικηγόρος- Διαμεσολαβήτρια Παρασκευή Βασιλοπούλου έχοντας μεγάλη εμπειρία στη σύνταξη διαθηκών και στο Οικογενειακό Δίκαιο βρίσκεται στη διάθεσή σας. Επικοινωνήστε με το δικηγορικό μας γραφείο για να επιλύσετε προβληματισμούς σχετικούς με σύνταξη διαθηκών και την προσβολή τους.