Ζητήματα δωρεάς και γονικής παροχής
Η δωρεά και γονική παροχή είναι δύο έννοιες που αρκετά συχνά συγχέονται. Τα ζητήματα δωρεάς και γονικής παροχής απασχολούν συχνά τους πολίτες και αναζητούν κατευθυντήριες γραμμές από έμπειρους νομικούς συμβούλους. Οι πολίτες έρχονται αντιμέτωποι με πολλές ανακρίβειες, αφού αλλάζει συχνά και η νομοθεσία γύρω από τις δωρεές και τη γονική παροχή.
Τι ορίζεται ως δωρεά και τι ως γονική παροχή;
Η δωρεά είναι μια σύμβαση όπου ένα πρόσωπο(δωρητής) παρέχει σε ένα άλλο πρόσωπο (δωρεοδόχος) ένα δικαίωμα ή ένα αντικείμενο. Το αντικείμενο αυτό μπορεί να είναι κινητό ή ακίνητο και σε περιπτώσεις που είναι ακίνητο θα πρέπει να συνταχθεί συμβολαιογραφικό έγγραφο. Η νομοθεσία περί δωρεών ρυθμίζεται από το Αστικό Δίκαιο και για να ισχύει θα πρέπει να την έχει αποδεχτεί ο δωρεοδόχος. Ο δωρητής στην περίπτωση της δωρεάς ευθύνεται για δόλο και βαριά αμέλεια.
Όταν η δωρεά πραγματοποιείται από τον γονέα στο τέκνο του, τότε ονομάζεται γονική παροχή. Ως γονική παροχή ορίζεται η παροχή περιουσίας από τον γονέα στο τέκνο του, χωρίς το τέκνο να καταβάλει αντάλλαγμα. Ειδικότερα, η παροχή περιουσίας μπορεί να στοχεύει στη δημιουργία/διατήρηση οικονομικής αυτοτέλειας ή στην έναρξη/ συνέχιση επαγγέλματος.
Πώς πραγματοποιείται η σύσταση της γονικής παροχής;
Η γονική παροχή συστήνεται με ετεροβαρή σύμβαση ανάμεσα στον γονέα και το τέκνο, αφού το τέκνο δεν υποχρεούται να καταβάλει αντάλλαγμα. Επίσης, η γονική παροχή όπως και η δωρεά, δεν μπορεί να συνταχθεί μονομερώς ή με διαθήκη. Η γονική παροχή ως μια άτυπη δικαιοπραξία δεν συστήνεται βάσει κάποιου συγκεκριμένου τύπου(άρθρο 1509 ΑΚ). Αν η γονική παροχή αφορά σε ακίνητα, τότε είναι απαραίτητη η σύνταξη συμβολαιογραφικής πράξης.
Δωρεά και γονική παροχή: Ποιες διαφορές εντοπίζονται μεταξύ τους;
Αν και η γονική παροχή αποτελεί μορφή δωρεάς, δεν εφαρμόζονται σε αυτή κάποια άρθρα του Αστικού Κώδικα. Πιο συγκεκριμένα, η γονική παροχή διαφέρει ως προς τα παρακάτω:
- Είναι άτυπη.
- Ο γονέας δεν ευθύνεται μόνο με δόλο και βαριά αμέλεια.
- Δεν μπορεί να ανακληθεί.
- Ο γονέα δεν μπορεί να αρνηθεί την εκπλήρωση της παροχής λόγω απορίας.
- Δεν μπορεί να προσβληθεί με μέμψη άστοργης δωρεάς.
Φορολόγηση δωρεάς/γονικής παροχής
Η αύξηση του αφορολόγητου της δωρεάς/γονικής παροχής από τις 150.000 στις 800.000 ώθησε περισσότερους πολίτες στη μεταβίβαση της περιουσίας τους. Έτσι, σήμερα ο φόρος γονικής παροχής είναι μηδενικός για περιουσία που φτάνει τις 800.000 ευρώ. Εάν το ποσό είναι μεγαλύτερο, ο φόρος γονικής παροχής είναι μικρότερος από το παρελθόν. Ειδικότερα, οι δωρεές και οι παροχές άνω των 800.000 ευρώ φορολογούνται με συντελεστή 10% επί της αξίας του αντικειμένου μετά την αφαίρεση του προαναφερθέντος ποσού.
Τέλος, ενδέχεται να επιβληθούν πρόσθετοι φόροι, όταν για το αντικείμενο που μεταβιβάζεται ανήκει σε συγκεκριμένες κατηγορίες. Για παράδειγμα, σε περιπτώσεις γονικής παροχής ακινήτου ή αυτοκινήτου ισχύουν ειδικοί φορολογικοί συντελεστές(φόρος μεταβίβασης ακινήτου/αυτοκινήτου).
Πώς πραγματοποιείται η δήλωση δωρεάς/γονικής παροχής;
Η δήλωση δωρεάς/γονικής παροχής μπορεί να πραγματοποιηθεί ηλεκτρονικά ή με την κατάθεση των απαραίτητων δικαιολογητικών στην αρμόδια ΔΟΥ. Πιο συγκεκριμένα, στην περίπτωση ηλεκτρονικής δήλωσης ακολουθείται η παρακάτω διαδικασία:
- Ο γονέας/δωρητής ή το τέκνο/δωρεοδόχος συντάσσει τη δήλωση.
- Η δήλωση αποστέλλεται στη θυρίδα του άλλου (μέσω του myAADE).
- Μόλις λάβει τη δήλωση, ο δωρητής ή ο δωρεοδόχος θα πρέπει να την αποδεχθεί.
- Μετά τη δήλωση προκύπτει το ποσό του φόρου.
- Το τέκνο/δωρεοδόχος πληρώνει τον φόρο και το TAXIS ενημερώνεται αυτόματα για την καταβολή του φόρου.
Η δικηγόρος-διαμεσολαβήτρια Παρασκευή Βασιλοπούλου διαθέτει μεγάλη εμπειρία σε όλους του κλάδους του Δικαίου, αφού ενημερώνεται συνεχώς για τις αλλαγές των εκάστοτε νομικών πλαισίων. Το Αστικό και Κληρονομικό Δίκαιο είναι βασικοί τομείς ενασχόλησής της και έτσι είναι η πλέον κατάλληλη για να σας δώσει τις πιο αξιόπιστες συμβουλές. Επικοινωνήστε μαζί μας και μάθετε τα πάντα για ζητήματα δωρεάς και γονικής παροχής.